× Thông báo! Bạn phải đăng nhập mới có thể XEM được tập này
00:00
00:00
It's spring in Sweden.
Bây giờ đang là mùa xuân ở Thụy Điển

Fieldfares are industriously ferrying meals of worms to their ravenous chicks.
Những con chim hét đầu xám (fieldfare) chuyên cần đi lại như con thoi săn lùng thức ăn cho đàn con háu đói

They nest in colonies, up to thirty or forty in a group, and that helps a lot with defence,
Chúng sống theo đàn từ 30 tới 40 con để cùng nhau tự vệ

which is important, for there are plenty of raiders around.
việc này rất quan trọng khi mà quanh đây có rất nhiều kẻ thù

That was one.
Đây là một trong số đó

It's a young raven. He's after a nestling.
Một con quạ trẻ Nó đang nhắm tới một tổ chim non

A fieldfare has spotted him and sounds the alarm.
Một con chim đã phát hiện ra quạ nó lên tiếng báo động

0thers take up the call, and the defence force assembles.
Những con khác lập tức họa theo lực lượng tự vệ được thành lập

The raven now knows that he's been spotted, but he's hungry.
Con quạ biết rằng nó đã bị phát hiện nhưng nó đang rất đói

The fieldfares, screaming with anger, converge on their enemy.
Đàn chim kêu lên rất giận dữ xúm lại phía trên đầu kẻ thù

And now threat turns into direct action. They mob him.
Bây giờ đe dọa đã biến thành hành động, chúng tấn công quạ

Thoroughly intimidated by the commotion, the raven retreats.
Bị tấn công liên tiếp bởi các rung động quạ buộc phải rút lui

But the fighters press home their attack, and the raven is brought down.
Tuy nhiên, những kẻ tấn công đã tìm mọi cách ép quạ phải xà xuống đất

And now they bomb him with their droppings.
Chúng liên tiếp dội chất thải lên người quạ

Soiled feathers soon become waterlogged, and that could be crippling, even fatal
Bộ lông sũng chất bẩn rất nhanh khiến quạ có thể không bay được thậm chí có thể gặp nguy hiểm

Thoroughly cowed, the raven retreats.
Quá sợ hãi, con quạ tháo chạy

The colony is saved, thanks to its members' highly effective system of communication,
Lãnh địa đã được an toàn nhờ hệ thống truyền thông rất hiệu quả

between themselves and with their enemy.
giữa chúng với nhau và với kẻ thù

The messages proclaimed by those Scandinavian fieldfares
Thông điệp của chim hét đầu xám phát ra

could scarcely be misunderstood, even by us.
khó có thể nhần lẫn ngay cả với chúng ta

The first were calls to arms,
Đầu tiên là lời hiệu triệu để tập hợp lực lượng

the second were battle cries designed to intimidate the enemy.
tiếp theo là tiếng hét xung trận được tạo ra để gây áp lực với kẻ thù

But alarm calls aren't always so easily recognised by outsiders.
Tuy nhiên, cảnh báo không phải lúc nào cũng dễ nhận biết từ bên ngoài

Sometimes it's better to sound the alarm more surreptitiously.
Đôi khi sẽ hiệu quả hơn nếu cảnh báo theo cách bí mật

And that is something that birds in an English wood do very well.
Đó là cách những con chim trong khu rừng nước Anh làm rất tốt

(BIRDS CHIRP)
(Tiếng chim kêu)

That sound, for example, is a general alarm call. It's short, very high-pitched,
Âm thanh này một cảnh báo điển hình Giai điệu ngắn và cao dần

and that makes it very difficult to locate the bird that makes it.
khiến chúng ta rất khó xác định vị trí con chim đã phát ra tiếng kêu

It's a great tit.
Đó là chim bạc má lớn (great tit)

Half hidden among the leaves, he continues sending furtive signals to his family,
Lẩn trong đám chiếc lá nó tiếp tục ngấm ngầm gửi thông điệp tới gia đình

but all the birds around get the message.
những con chim quanh đó cũng nhận được thông điệp này

An enemy would find it very hard to detect where that sound is coming from.
Kẻ thù rất khó phát hiện nguồn gốc âm thanh đến từ đâu

Another warning.
Lại một cảnh báo nữa

This time it's from a robin.
Lần này là từ con sẻ châu Âu (robin)

He's telling his mate to stay still until the danger has passed.
Nó nói với bạn tình hãy ở yên chờ đến khi hết nguy hiểm

And that's the blackbird's version.
Và đây là cảnh báo của chim đen (Blackbird)

The begging cries of nestlings could put them in danger.
Những tiến đòi ăn của các con non trong tổ có thể khiến chúng nguy hiểm

A male chaffinch tells them to keep quiet.
Con mai hoa đực (chaffinch) đã báo cho chúng phải giữ im lặng

And they do as they're told.
Và chúng đã nghe theo

This surreptitious call is like an international distress signal understood by everyone.
Những tiếng kêu báo hiệu này như một dạng tín hiệu phổ dụng ai cũng hiểu được

(BIRDCALL)
(Tiếng chim kêu)

But that's a different kind of message. That's not one that's sent surreptitiously to others.
Đây lại là một thông điệp khác Nó không kín đáo gửi cho các con chim

It's aimed directly at me. It's a warning to tell me that I've been spotted.
Nó nhắm tới tôi. Đó là một lời cảnh báo rằng tôi rằng tôi đã bị phát hiện

I'm too near this blackbird's mate who's sitting on her nest.
Tôi đã lại quá gần bạn tình đang nằm trong tổ của nó

His calls are almost continuous and much lower pitched, because he wants to be located,
Tiếng kêu liên tục rất trầm vì nó muốn gây sự chú ý

so that he can distract me away from her, and even unsettle me.
nhờ đó có thể đánh lạc hướng tôi khỏi bạn đời của nó, và thậm chí làm phân tán sự tập trung của tôi

Sound is not the only way to spread the alarm or intimidate an intruder.
Âm thanh không phải là cách duy nhất để báo động hoặc đe dọa một kẻ xâm nhập

Some birds do the same thing visually.
Một số loài chim làm điều tương tự bằng bề ngoài của chúng

Most of the time, this sunbittern is well-camouflaged and unobtrusive.
Hầu hết thời gian diệc châu Mỹ (sunbittern) ngụy trang và cố không gây sự chú ý

Even less conspicuous than the jacanas and the cayman
Thậm chí nó ít bị để ý hơn gà nước jacana và cá sấu cayman

that also haunt the river's edge here in Venezuela.
thường lai vãng bên bờ các con sông ở Venezuela

The river is continually bringing edible bits and pieces within range,
Dòng sông liên tục đưa tới các mẩu thức ăn nhỏ ở quanh đây

and the sunbittern lives on them. But he has competitors.
Diệc châu Mỹ ăn những thứ đó Nhưng đôi khi chúng cũng có những đối thủ cạnh tranh

A hawk in the branches above has spotted something.
Con diều hâu đậu trên cành cây đã phát hiện ra một thứ gì đó

So has the sunbittern.
Con diệc cũng đã nhìn thấy

But the hawk gets there first...
Nhưng chim ưng đã tới trước ...

..and collects it.
.. Và lấy được.

A second hawk arrives.
Một con chim ưng thứ hai bay tới

If the sunbittern is to get anything at all, it will have to frighten the others off.
Nếu diệc muốn giữ được mọi thứ nó phải dọa dẫm để xua đuổi kẻ tranh ăn

So it transforms itself.
Vì vậy, nó thay đổi hình dạng

A ferocious, hissing, two-eyed monster that doesn't exist is saving the day.
Một tiếng rít dữ dội và cặp mắt quái vật là cách dọa dẫm ít tốn sức nhất

The hawk tries again.
Diều hâu thử lại lần nữa.

But this startling display has convinced the hawks
Tuy nhiên, màn trình diễn kỳ quặc đã khiến diều hâu tin rằng

that the bird down there is dangerous, and they give up.
con chim bên dưới rất nguy hiểm vì vậy nó đã bỏ đi

There is, of course, an alternative signal
Dĩ nhiên, còn có một kiểu thông điệp khác nữa

Instead of saying ''I am here and extremely formidable'',
Thay vì nói "Ta đang ở đây và rất ghê gớm"

you could say ''I'm not here at all''. That, of course, is a straightforward lie,
bạn có thể nói "Không có ai ở đây cả" Thắng thắng mà nó đó là sự lừa gạt

but there's a bird in these Brazilian forests that tells the most convincing of lies.
Có một con chim ở Brazil là bậc thầy đánh lừa

Finding it is not easy. Indeed, I'm quite sure I've walked past one many times without knowing it.
Không dễ để nhìn ra nó Chắc chắn tôi đã qua lại nơi này nhiều lần mà vẫn không nhận ra nó

But this time, we're lucky.
Nhưng lần này, chúng tôi may mắn.

It's sitting on the tree trunk.
Nó đậu trên thân cây.

It's a potoo, a kind of nightjar.
Đó là một con chim potoo thuộc họ cú muỗi

It hunts for insects at night, so, like any other nightworker, it needs to rest during the day,
Nó săn côn trùng vào ban đêm vì vậy, như mọi loài ăn đêm nó phải nghỉ ngơi vào ban ngày

and it relies on the visual match between its feathers and the tree trunk to protect it.
Nó dựa vào sự hòa trộn về thị giác giữa bộ lông và thân cây để ngụy trang

The only thing that could give it away are its beak and its eyes.
Thứ duy nhất cử động là cái mỏ và đôi mắt

Now I am getting quite close, so it decides to improve its disguise even further.
Giờ tôi đang ở khá gần nên nó quyết định tăng cường khả năng ngụy trang hơn nữa

And it does that by changing its posture and closing those give-away eyes.
bằng cách đổi tư thế và khép lại để che đôi mắt

Now it's no more than the stump of a broken branch.
Bây giờ nó không khác gì một nhành cây cụt

You might think it would be dangerous to shut your eyes just when danger approaches.
Bạn có thể nghĩ rằng sẽ rất nguy hiểm nếu nhắm mắt trong lúc nguy hiểm cận kề

But, in fact, although its eyes are shut, it can still see me.
Tuy nhiên, trên thực tế dù nhắm mắt nó vẫn có thể nhìn thấy tôi

There are two little hitches in its upper eyelid,
Có hai khe hẹp chỉ khép hờ ở mí mắt trên của nó

and its night-vision eyes are so sensitive that it can still see what's going on.
với cặp mắt nhìn đêm rất nhạy nó có thể quan sát rõ những gì đang xảy ra

As it watches me going away, it relaxes and returns to its doze.
Khi thấy tôi đã đi xa nó lại trở về tư thế cũ và tiếp tục thư giãn

Most birds, of course, rely on their ability to fly to keep them out of trouble,
Hầu hết các loài chim đều dựa vào khả năng bay để tránh xa các mối nguy hiểm

and so, as you walk through an English wood, they too vanish.
Vì vậy, khi bạn đi qua một khu rừng ở Anh Các con chim thường bay đi mất

But establish their confidence and they will soon come back.
Nhưng khi sự tự tin được thiết lập chúng sẽ sớm quay trở lại

And then you can see that they use their plumage to send very different messages.
khi đó bạn có thể thấy cách chúng sử dụng bộ lông để gửi những thông điệp rất khác nhau

0ne finch meeting another needs to know whether or not it's the same species.
Loài sẻ muốn gặp nhau cần phải biết chúng có phải là đồng loại hay không

If it is, it could be a rival, either for a mate or for territory. If not, it can be largely ignored.
Nếu có, thì đó có thể là đối thủ tranh giành bạn tình hay lãnh địa không Nếu không, nó sẽ bỏ quá

So finches with such similar body shapes wear uniforms that make plain who they are.
Như vậy, họ sẻ vốn có cùng hình dạng khi vận bộ đồng phục lông sẽ xác định được rõ chúng là ai

And what works for other birds will also work with us, provided we know the code.
Và cách loài chim nhận diện nhau cũng là cách ta dùng để nhận diện chúng đó là căn cứ vào dấu hiệu nhận dạng

Most bird-watchers do.
Hầu hết những nhà nghiên cứu chin cũng làm như vậy

A grey-blue cap and reddish cheeks identify a chaffinch.
Đầu màu xanh xám, má đỏ hung là chim mai hoa (chaffinch)

A brown head and grey colour, a hawfinch.
Đầu màu nâu mình xám là loài sẻ mỏ lớn (hawfinch)

A completely green head, a greenfinch.
Một cái đầu màu xanh lá cây Là loài sẻ thông (greenfinch)

A black cap and red cheeks, a buLLFinch.
Đỉnh đầu màu đen, má đỏ là sẻ ức đỏ (bullfinch)

And a red face and forehead, a goldfinch.
Mặt và trán có màu đỏ là chim sẻ vàng (goldfinch)

So every finch knows whether another is a rival or not, and there are no pointless quarrels.
Nhờ vậy mỗi con sẻ có thể xác định kẻ đối diện có phải là đối thủ hay không để tránh các cuộc tranh cãi vô nghĩa

In the forests of Indonesia, hornbills also use colour codes.
Trong các khu rừng Indonesia hồng hoàng cũng sử dụng mã màu

Several species there have predominantly black and white plumage.
Một số loài có bộ lông chủ yếu là màu đen và trắng

This one, however, the pied hornbill, has yellowish areas on its white wing patches.
Tuy nhiên, chim cao cát lại có vùng hơi vàng trên mảng trắng ở cánh

These are not accidental smudges. This bird uses make-up.
Đó không phải là đốm màu tình cờ Con chim đã tự trang điểm cho nó

With its beak, it squeezes a yellow oil from a giant preen gland on its rump.
Sử dụng mỏ, nó ép dầu màu vàng từ phao câu

And it uses that oil to paint on those yellow blotches.
và dùng dầu này để tạo nên những vệt màu vàng

And it's not just on its wings.
không chỉ trên đôi cánh

It adds yellow patches to its neck as well, though they are more difficult to put on.
Nó còn điểm các đốm vàng ở cổ dù không dễ để vẽ vào đó

Even its huge bill owes its yellow colour to the preen oil
Ngay cả cái mỏ rất lớn cũng có màu vàng nhờ tô điểm bằng dầu

Different kinds of hornbills paint themselves different colours.
chim hồng hoàng khác nhau, sử dụng gam màu khác nhau trên cơ thể chúng

Whether these cosmetics are used just for appearance's sake,
Cho dù các mỹ phẩm được dùng chỉ cho mục đích trang điểm

or whether they have an additional purpose, we don't know.
hay còn có mục đích nào khác chúng ta vẫn chưa biết rõ

But one thing is quite certain - birds take a lot of care over their appearance.
Nhưng có một điều chắc chắn là con chim mất rất nhiều công sức để chăm sóc vẻ ngoài của chúng

All birds have good eyesight, a necessity if they are to navigate at speed through the air.
Các loài chim đều phải có thị lực tốt điều rất cần thiết khi di chuyển nhanh trong không trung

In particular, they have excellent colour vision,
Đặc biệt, chúng rất nhạy cảm với màu sắc

and that enables some species to have the most gorgeous uniforms.
chính vì vậy một số loài chim có bộ lông rất đẹp

I can attract some of the most spectacular using this bottle of artificial nectar.
Tôi có thể dẫn dụ một số loài kỳ thú nhất bằng cách sử dụng mật hoa nhân tạo

The particular glory of hummingbirds are their bibs and breast-shields.
Trên cổ và ngực chim ruồi có những ánh hào quang rất đặc biệt

Their colour is not pigment but an optical effect created by refraction,
Những ánh quang này không phải do sắc tố mà do hiệu ứng quang học tạo ra bởi quá trình khúc xạ

like the colours on a film of oil on water.
giống như các sắc màu tạo ra khi dầu loang trên mặt nước

They are particularly attracted by red,
Chim ruồi đặc biệt thích màu đỏ

which is why I have got red artificial flowers on this bottle.
đó là lý do tại sao tôi có những bông hoa giả màu đỏ trên chai mật này

They can also see in ultraviolet, a colour that lies beyond the range of the human eye.
Chúng cũng nhìn được trong vùng tử ngoại mà mắt người không nhìn thấy được

It's recently been discovered that many of their feathers reflect ultraviolet,
Gần đây đã phát hiện thấy lông vũ của chúng phản xạ tia cực tím

so the likelihood is that these brilliant costumes are even more vivid in their eyes
do đó, nhiều khả năng những trang phục rực rỡ sẽ rất sống động trong mắt chúng

than they are in ours.
hơn là trong mắt chúng ta.

Many birds that we might think are plain are almost gaudy in ultraviolet light.
Nhiều loài trông rất bình dị nhưng lại rất lộng lẫy trong ánh sáng cực tím

If we look closely at starlings, we can se a sheen to their plumage,
Khi quan sát kỹ sáo đá (starling) chúng ta có thể thấy sự lóng lánh trên lông của chúng

but that has an ultraviolet component that makes them appear much more vivid to one another.
nhờ có thành phần cực tím chúng xuất hiện rực rỡ hơn rất nhiều trong mắt nhau

Blue tits, in our eyes, are one of the more colourful of our garden birds.
Bạc má xanh (blue tit) trong mắt chúng ta, là một trong số loài chim sặc sỡ trong vườn

But in ultraviolet they are much brighter still.
Tuy nhiên, dưới ánh sáng tử ngoại chúng nổi bật hơn rất nhiều

Their crests are particularly vivid and much brighter in males than females.
đỉnh đầu rất sáng chói con đực luôn chói hơn con cái

So to them, the sexes look very different, whereas to us blue tits all look the same.
Với chúng, giới tính trông rất khác biệt trong khi với chúng ta bạc má xanh đều nhìn như nhau cả

We would all, I imagine, think that budgerigars are unusually colourful birds.
Chúng ta thường cho rằng loài vẹt đuôi dài Úc (budgerigar) là con chim có màu bất thường.

But ultraviolet radically changes the character of their costume.
Tuy nhiên, tia cực tím đã biến đổi hoàn toàn đặc tính trang phục của chúng

Their feet glow.
Bàn chân của chúng phát sáng

And the spots on their cheeks, which are not very prominent to our eyes, positively blaze.
các điểm trên má vốn không quá nổi bật với chúng ta, lại rất lấp lánh

Indeed, a budgerigar's full-dress uniform is dramatic in the extreme.
Thật ra, bộ đồng phục hoàn chỉnh của vẹt đuôi dài vô cùng ấn tượng

Uniforms not only indicate an individual's regiment, but his rank within that regiment.
Trang phục không chỉ để nhận diện mà còn xác định cấp bậc trong đàn

Male sparrows have black bibs, but the size varies.
Những con sẻ đực có ức màu đen nhưng kích cỡ màu đen lại khác nhau

The more vigorous birds have bigger bibs and therefore higher ranks.
Những con chim mạnh mẽ có ức lớn hơn và thứ bậc cao hơn

Sparrows forage in flocks, and when there's lots of food in a small area,
Chim sẻ ăn theo đàn, khi có rất nhiều thức ăn trong một khu vực nhỏ

you might expect lots of quarrels, but there aren't.
bạn có thể nghĩ rằng sẽ có nhiều cuộc tranh cãi nhưng điều đó lại không xảy ra

This is a private, with no badges.
Đây là một binh nhất nó không có phù hiệu

This one is somewhat senior, a sergeant, perhaps.
Nhân vật này cao cấp hơn một chút có lẽ là một trung sĩ

A captain.
Một vị đại úy

And the colonel
Và ngài đại tá

There could be disputes not only over food but over amenities like dust baths.
Tranh chấp xảy ra không chỉ với thức ăn mà còn với cả các tiện nghi khác như bồn tắm bụi

The privates are squabbling among themselves.
Các binh nhì đang cãi vã với nhau

But watch what happens when a corporal steps in.
Nhưng hãy xem điều gì sẽ xảy ra khi một hạ sĩ bước vào

Junior ranks retreat.
Lũ đàn em lẳng lặng rút lui.

0r when a corporal gets too close to a sergeant.
hoặc khi hạ sĩ đậu quá gần một trung sĩ

A sergeant, however, will give way to a captain.
Một trung sĩ, Dĩ nhiên sẽ nhường đường cho đại úy

And no one should think of parting a colonel from his lunch.
Và không ai nên tơ tưởng đến việc ngài đại tá sẽ phải chia phần bữa trưa của ngài

A quick flourish of his insignia is quite enough.
Làm sao để mau chóng mở rộng phù hiệu của mình đã là quá đủ

Among birds that don't live in flocks
Với các loài chim không sống theo đàn

there's no need for the ranking system to be so multi-layered.
sẽ không cần hệ thống xếp hạng để phân chia giai cấp như vậy

Moorhens may mingle, but each pair has its own territory.
Gà lôi đỏ (moorhen) có thể sống xen lẫn nhưng mỗi cặp lại có lãnh thổ riêng

Their badges are the red beak and head shield and the white patches on either side of the tail
Phù hiệu của chúng là cái mỏ đỏ với miếng chắn trên đầu và các đốm trắng hai bên đuôi

Rivals assess one another's strength by the size and brilliance of those head shields.
Các đối thủ đánh giá sức mạnh của nhau nhờ kích thước và độ sáng của miếng chắn trên đầu

If they feel their ranks are equal, then they may not want to contest the position of the boundary,
Nếu cảm thấy địa vị bình đẳng chúng có thể không muốn tranh cãi về vị trí của ranh giới lãnh thổ

and they display the white tail patches to indicate that the confrontation is being broken off.
chúng dương các đốm trắng thể hiện cuộc đối đầu đã được giải tỏa

But here, the male on the right is standing boldly upright.
Nhưng ở đây, con đực bên phải đang mạnh dạn vươn thẳng lên

He reckons he is the senior, and he wants to enlarge his territory.
Nó tự cho mình cao cấp hơn và muốn mở rộng lãnh thổ của nó

The time for sending messages is over. This quarrel can only be settled by physical violence.
Thời gian gửi thông điệp đã hết Tranh cãi sẽ phân định bằng bạo lực

Birds can get badly injured in these battles,
Các con chim có thể bị thương nặng trong những trận chiến như thế này

but they have to be fought if a senior bird is to establish and retain his rank.
nhưng chúng sẽ phải chiến đấu khi con chim cao cấp có ý định thiết lập và duy trì thứ hạng của mình

Eventually the junior bird surrenders. A new line has been drawn.
Kết cục, con chim đàn em đầu hàng Một ranh giới mới đã được thiết lập

They won't need to fight again as long as it's not over-stepped.
Chúng sẽ không phải chiến đấu thêm một lần nữa nêu không có sự vi phạm

Communication by visual signals, however, has one major limitation.
Gửi thông điệp bằng hình ảnh dù sao cũng có một hạn chế lớn

Except in completely open country, they only work at close range.
Ngoại việc phải ở khu vực trống trải chúng chỉ có tác dụng ở cự ly gần

In forests, sound signals will travel much further.
Ở trong các khu rừng thông điệp bằng âm thanh sẽ lan xa hơn nhiều

So if a bird, in order to get enough food, needs a very large territory,
Khi một con chim để có đủ lượng thức ăn sẽ cần một lãnh thổ rất rộng

it is likely to declare its territorial claims with sound.
nó phải có khả năng tuyên bố chủ quyền bằng âm thanh

There are, of course, many different ways of making a noise,
có rất nhiều cách khác nhau để ra tuyến bố

and knocking on a resonant tree trunk is one of them.
Gõ vào thân cây gây cộng hưởng là một trong số đó

In this part of the world, in Patagonia on the southernmost tip of South America,
Chúng ta đang ở Patagonia điểm cực nam của Nam Mỹ

two knocks on a tree trunk has a very particular meaning, at least among birds.
gõ 2 lần vào một thân cây có ý nghĩa rất đặc biệt ít nhất là với các loài chim

If I do it, I might even get an answer.
Nếu làm điều đó, tôi thậm chí còn nhận được hồi đáp

(w00DPECKER KN0CKS 0N TREE)
(Chin gõ kiến gõ vào thân cây)

(w00DPECKER KN0CKS 0N TREE)
(Chin gõ kiến gõ vào thân cây)

(w00DPECKER KN0CKS 0N TREE)
(Chin gõ kiến gõ vào thân cây)

It's a Magellanic woodpecker,
Đó là chim gõ kiến Magellan

one of the largest of all woodpeckers, and he thinks he has heard a rival
một trong số loài gõ kiến lớn nhất nó đang tưởng rằng mình đã nghe thấy một đối thủ

He comes in for a closer look.
Nó bay tới để nhìn gần hơn

(w00DPECKERS KN0CKING)
(Chin gõ kiến gõ vào thân cây)

And here's his mate, coming to support him.
Đây là bạn tình của nó cũng đã bay tới để hỗ trợ

Now she joins in the dispute.
Bây giờ con cái cùng tham gia vào cuộc tranh chấp

He is now on my tree, and his mate is even closer.
Nó đang ở trên cây gần tôi, bạn tình của nó còn gần hơn nữa

I have stopped knocking, so it seems to them that their rival has disappeared.
Tôi đã ngừng gõ, và có vẻ như chúng cho rằng đối thủ đã bỏ đi

So all is well.
Vì vậy, mọi việc kết thúc tốt đẹp

There's another drummer in the bird world, Australia's palm cockatoo.
Có một tay trống cự phách trong thế giới loài chim: Vẹt mào cọ Úc (Australia's palm cockatoo)

His beak is no good as a drum stick, so he uses a wooden one.
Mỏ nó không thích hợp làm dùi trống do đó nó sử dụng một khúc gỗ

(vIBRATING BIRDCALL)
(Chim rung cánh)

And that noise too is made mechanically, by an African broadbill.
Tiếng ồn được tạo bằng cơ học này do loài sẻ mỏ rộng châu Phi (African broadbill)

It makes its call in the same way as children do when they blow across a blade of grass.
Nó tạo tiếng kêu như cách trẻ em hay làm khi thổi qua mặt lá

But instead of grass, the broadbill has specially strengthened and shaped wing feathers.
Thay vì dùng lá, nó sử dụng những lông cánh cứng có dạng đặc biệt

But, of course, most of the sounds made by birds come from their throats.
Nhưng hầu hết các âm thanh do loài chim thực hiện đều phát ra từ cổ họng của chúng

The calls and songs that you hear in a tropical rainforest, however,
Những tiếng chim kêu hay hót trong rừng nhiệt đới ẩm

are very different from those you might hear in a European or North American woodland,
rất khác với những âm thanh mà bạn có thể nghe thấy trong các khu rừng châu Âu hay Bắc Mỹ

and there's a reason for that.
Điều này có lý do của nó

The leaves in a tropical rainforest have smooth and shiny surfaces that reflect sound.
Những chiếc lá trong rừng nhiệt đới ẩm có bề mặt mịn sáng bóng sẽ phản xạ âm thanh

So a complex call up here would have its notes slurred and confused.
Một tiếng kêu phức hợp ở đây sẽ được ghi nhận thành nhiều tiếng rất dễ gây nhầm lẫn

As a result, birds that live up here tend to have calls
Kết quả là loài chim ở đây có xu hướng sử dụng tiếng kêu

that are simple, short, and often very, very loud.
sao cho đơn giản, ngắn gọn và thường là rất, rất lớn

(SHRILL BIRDCALL)
(Chim kêu chói tai)

That's the loudest of all...
Đó là tiếng kêu to hơn cả...

..from a bare-throated bell bird.
.. Từ con chim chuông trụi ức. (bare-throated bell bird)

And this is a close rival, a screaming piha.
Và đây là một đối thủ sát nút một con chim hét piha (screaming piha)

Toucans must also be close to the top ten.
Chim toucan cũng gần nằm trong top 10.

All these birds call from high up in the canopy.
Tất cả những con chim này đều lên tiếng ở rất cao trên các tán cây

Lower down, where the foliage is less dense, the calls can be different.
Thấp hơn một chút khi lá bớt dày đặc tiếng kêu có thể khác đôi chút

For one thing, they can be longer.
Tiếng kêu sẽ được kéo dài hơn

(L0NG DRAWN-0UT CALL)
(Tiếng kêu kéo dài)

That's a currasow.
Đó là tiếng chin currasow

And this...a wattled guan.
Và tiếng kêu này ...là của gà tây guan

A longer call, of course, can contain more notes.
Một tiếng kêu dài hơn dĩ nhiên sẽ chứa nhiều nốt hơn

A kagu in New Caledonia. This is a female.
Một con chim kagu ở New Caledonia Đó là một con cái

Her mate, some distance away, is listening.
Bạn tình của nó đang lắng nghe ở khoảng cách khá xa

The family wandered apart as they foraged, and now they want to get together again.
Gia đình này thường kiếm ăn riêng lẻ giờ đây chúng muốn tụ họp với nhau một lần nữa

Her son has also heard the message.
Con của chúng cũng đã nhận được thông điệp

So the adult pair are reunited,
Cặp đôi trưởng thành đã đoàn tụ

and they greet one another as usual with a visual display.
chúng chào nhau như thường lệ bằng một màn trình diễn

But their son is still out there, somewhere.
Nhưng con của chúng vẫn còn ở đâu đó

And once again, the family group is complete.
Và một lần nữa, gia đình này đã hoàn toàn đoàn tụ

The calls of the kagu can be heard half a mile away.
Tiếng kêu của chim kagu có thể nghe được từ cách xa 1km

But some birds need to communicate over even greater distances,
Tuy nhiên, một số loài chim cần giao tiếp ở khoảng cách lớn hơn nhiều

and the best way to do that is with very low-pitched notes.
Cách tốt nhất để làm điều đó là sử dụng những nốt trầm

An American bittern.
Một con diệc châu Mỹ (American bittern)

An air sac in his chest acts as a resonator,
nó có một túi khí trong lồng ngực hoạt động như một bộ cộng hưởng

so he starts by gulping in air and pumping it up.
nó bắt đầu bằng cách hít không khí để bơm phồng túi lên

This call carries for over two miles, even through the thickets of reeds.
Tiếng kêu này vang xa hơn 3km thậm chí vang qua các bụi lau sậy

And when the performance is over, the air sac slowly deflates.
khi buổi trình diễn kết thúc túi khí sẽ được xả ra từ từ

If you can get out of the reeds, then your calls are less impeded.
Nếu không ở trong các đám lau sậy tiếng kêu sẽ không bị cản trở

The Australian musk duck does just that in order to broadcast his messages.
Loài vịt xạ Australia chỉ cần phát ra thông điệp của nó (Australian musk duck)

And the smooth surface of the water also helps to reflect the sound far across the lake.
Bề mặt phẳng của nước sẽ phản xạ âm thanh đi xa trên hồ

The flap on his chin is a visual signal for any birds that come over for a closer look.
Cái yếm dưới cằm là một dấu hiệu nổi bật để bất kỳ loài chim nào đi qua đều phải lưu ý

However, if calls are directed to neighbours nearby,
Tuy nhiên, nếu cuộc gọi hướng tới hàng xóm quanh đó

then they can become very elaborate.
thì có thể trở nên rất rối rắm

This red bishop makes an almost constant stream of high-pitched notes
Con sẻ giáo sĩ đỏ này (red bishop) tuôn ra một tràng liên tục không ngừng nghỉ những nốt cao

as he hops around his territory.
và nhảy nhót xung quanh lãnh thổ của nó

And you can't get much more elaborate than this.
Bạn sẽ không thể nghe được ở đâu có nhiều phức âm hơn thế

The extraordinary display of the 0ropendula includes one of the strangest songs of all.
Màn trình diễn bất thường của chim oropendula là một trong những tiếng hót kỳ lạ nhất

So how do birds do it?
Vậy, con chim làm điều đó bằng cách nào?

How, for example, can canaries sing continuously for minutes on end?
Làm thế nào, như chim hoàng yến có thể hót liên tục hàng phút? (canary)

Slowing the singer down, which also lowers the pitch of the notes,
Hình ảnh làm chậm của ca sĩ đồng thời cũng sẽ làm giảm cao độ của các nốt

allows us to understand what's happening.
cho phép chúng ta hiểu được những gì đang xảy ra

Between the notes it takes mini-breaths to replenish its air supply,
Giữa các nốt, chim thực hiện việc lấy hơi ngắn, để bổ xung dưỡng khí

and in full song it may do so 30 times a second.
trong một tiếng hót đầy đủ nó có thể làm như vậy 30 lần mỗi giây

A bird's voice box can also produce two different notes simultaneously.
Thanh quản của chim cũng có thể tạo ra hai nốt khác nhau cùng lúc

It's not high in the throat like ours, but deep in its chest.
Nó không cao trong cổ họng như người mà sâu trong lồng ngực của nó

Low notes come from one side. High from the other.
Nốt thấp đến từ một phía. nốt cao từ phía còn lại

By alternating between high and low notes,
Bằng cách xen kẽ giữa các nốt cao và thấp

even short songs can carry very complex messages.
ngay cả những tiếng hót rất ngắn cũng có thông điệp rất phức tạp

And this is the champion.
Và đây là nhà vô địch.

The cowbird uses over 40 different notes in his songs.
Chìa vôi (cowbird) sử dụng hơn 40 nốt khác nhau trong tiếng hót

Some of them are so high that they are beyond the hearing of many of us.
Một số nốt rất cao vượt xa khả năng nghe của nhiều người

0ne again, if we slow the action down, we can hear what's going on.
Một lần nữa, khi làm chậm hình ảnh chúng ta có thể nghe thấy chuyện gì đang xảy ra.

The left side is producing the low notes.
Phía bên trái tạo ra các nốt thấp

And the right, the high.
Bên phải là các nốt cao.

0thers are made by combining the sounds higher up in the throat.
Những nốt khác được thực hiện bằng cách kết hợp âm thanh cao hơn trong cổ họng

It may take a cowbird two years to learn his song properly.
Chìa vôi phải mất hai năm để tập hót đúng cách

And it's important that birds should get their calls exactly right,
Điều rất quan trọng là các loài chim phải nhận được thông điệp chính xác

for they can be just as significant in proclaiming identity as their uniforms.
vì chúng rất quan trọng trong việc nhận dạng đồng loại của chúng

Indeed, if a bird has a shy and retiring disposition,
Thật vậy, nếu một con chim có tính cách nhút nhát và dè dặt

and lives in a secluded place like this English woodland,
sống ở nơi hẻo lánh như các cánh rừng ở Anh

then its voice may be the only way that it can be recognised by another bird,
khi đó tiếng kêu có lẽ là cách duy nhất để nhận ra nó bởi các con chim khác

or indeed by a bird-watcher.
hoặc từ các nhà nghiên cứu chim

There are two kinds of warblers here.
Ở đây có hai loại chim chích

This is a chiff-chaff, fuelling up after its long flight from Africa.
Đây là chim chích bông đang tiếp liệu sau chuyến bay dài từ châu Phi (chiff-chaff)

And this is a willow-warbler. To me it looks virtually identical
Và đây là chích liễu (willow-warbler) Với tôi trông chúng hầu như giống hệt nhau

But wait until they sing.
Nhưng hãy đợi đến khi chúng hót

This is a chiff-chaff.
Đây là chim chích bông

And this, a willow-warbler.
Và đây là chim chích liễu.

There's no mistaking who's who, as long as you can hear their calls.
Không thể nhầm lẫn được khi bạn nghe tiếng chúng hót

But a bird's call can tell another bird more than just what kind of bird it is that's singing.
Tuy nhiên, tiếng chim kêu có thông điệp nhiều hơn tiếng chim hót

This patch of bush on a small New Zealand island belongs to a male saddleback.
vạt rừng trên đảo nhỏ ở New Zealand thuộc về một con chim yên ngựa đực (saddleback)

He has held it throughout the year,
Con chim đã sở hữu nơi này trong nhiều năm

and he knows who his neighbours are because their calls vary slightly.
nó biết rõ những người láng giềng nhờ sự khác nhau đôi chút trong tiếng kêu của chúng

And he can recognise each one individually. And there he is.
Nó có thể nhận ra từng con một Đây là nó

Throughout the day he keeps in regular contact with his neighbours.
Hằng ngày, nó giữ mối liên hệ thường xuyên với hàng xóm của mình

They each answer his call, and he can distinguish between them
chúng đều đáp lại tiếng kêu của nó và nó có thể nhận ra chúng

in the same way that we can distinguish between regional dialects.
giống như cách mà chúng ta phân biệt các phương ngữ trong khu vực.

A northerner.
Một người miền Bắc.

A southerner.
Một miền Nam.

And someone from the east coast.
Và một ai đó ở bờ biển phía đông

If the right call comes from the right place, then he knows that his territory is safe,
Nếu cuộc gọi xuất phát từ đúng nơi có nghĩa là lãnh thổ của nó an toàn

and he can happily go back to feeding.
và nó vui vẻ trở lại công việc kiếm ăn

But if the call is from a saddleback, one that he doesn't recognise,
Nhưng nếu tiếng kêu từ một con chim yên ngựa mà nó không nhận diện được

and if, as well as that, it comes from a completely new place,
và nếu nó tới từ một vị trí hoàn toàn mới

then he will react in a very different way.
khi đó nó sẽ phản ứng theo một cách rất khác

And, of course, it's quite easy for me to make that happen.
không khó với tôi để làm cho điều đó xảy ra

I'm going to play him a recording of a saddleback from a different island.
Tôi sẽ cho nó nghe tiếng kêu được ghi âm lại của một con saddleback trên một hòn đảo khác

His response is swift and very aggressive.
Nó phản ứng rất nhanh và rất giận dữ

He comes down for a closer look.
Nó xà xuống để quan sát gần hơn.

He gives another warning.
Nó lại phát ra một tiếng kêu cảnh cáo nữa

This is a serious challenge to his territory. It can't be tolerated.
Đây là một thách thức nghiêm trọng tới lãnh thổ của nó. Nó quyết không dung thứ.

Now, since his rival seems to be close by,
Bây giờ, đối thủ của nó có vẻ khá gần

he's making a visual threat, displaying the brown patch on his back.
Nó làm động tác đe dọa bằng cách dương ra các đốm nâu trên lưng

He is ready to fight, if only he could find who it is who needs fighting.
nó đã sẵn sàng để chiến đấu nếu như tìm ra được ai là kẻ cần chiến đấu

Well, I guess that's enough of that. We'll leave him in peace.
Vâng, có lẽ thể là đủ rồi. Chúng ta sẽ để cho nó yên

To may of us, however, this is the most delectable of natural sounds.
Với rất nhiều trong số chúng ta đây là âm thanh ngọt ngào và tự nhiên nhất

It's an hour before dawn, it's spring, this is an English woodland.
Còn một tiếng nữa là tới bình minh bây giờ đang là mùa xuân trong một cánh rừng nước Anh.

All around, the dawn chorus.
Quanh đây đang vang lên giai điệu của bình minh

It's so familiar that perhaps we take it for granted.
Điều này rất dỗi quen thuộc đến mức chúng ta nhận thấy rất bình thường

But there's a lot we don't know about it still.
Nhưng có rất nhiều điều chúng ta còn chưa biết rõ

As first light brightens, different kinds of birds, one by one, join the choir.
Khi những tia sáng đầu tiên rọi xuống các loài chim khác nhau lần lượt từng con tham gia dàn hợp xướng

(INCREASING DAWN CH0RUS)
(Hợp xương tăng dần)

(M0RE AND M0RE BIRDS J0IN IN)
(Rât, rất nhiều con chim cùng tham ra)

Why should they all sing together at this time?
Tại sao tất cả chúng đều cùng hót vào lúc này?

Wouldn't it be better for some to sing later, by themselves?
chẳng nhẽ không thể tốt hơn nếu một số con có thể hát sau đó bất cứ khi nào chúng muốn?

And that's not the only puzzle.
Đó không phải là câu hỏi duy nhất.

Why should it happen at this time of day? Well, at dawn it's still quite cold.
Tại sao phải xảy ra vào thời điểm đó? Vâng, vào lúc bình minh thời tiết vẫn còn khá lạnh

Insects are not yet up and about, so for many of the birds there's nothing to eat.
Côn trùng vẫn chưa xuất hiện nhiều con chim không có gì để ăn

So they might as well sing.
Vì vậy, chúng cũng có thể hát.

There's another possible reason. It's usually quite calm at dawn,
Có thể con một lý do nữa chúng thường tự tin vào lúc bình minh

and with no wind these messages will travel far and still be recognisable.
và nếu không có gió, các thông điệp sẽ lan tỏa đi rất xa để được ghi nhận

The chorus is the equivalent of our early morning news,
Giàn hợp xướng giống như bản tin buổi sáng của chúng ta

except that it is broadcast in fifty languages.
ngoại trừ việc nó được quảng bá bằng 50 thứ tiếng

By listening to it, this wren knows which of its neighbours is still alive.
Nhờ lắng nghe, con hồng tước (wren) biết láng giềng của nó vẫn còn tồn tại

He knows where they are.
Nó biết được chúng đang ở đâu

And if there are any new males on the scene.
Và liệu có con đực mới nào trong dàn hợp xướng không?

Each kind of bird listens to its own particular section of the sound spectrum.
Mỗi loại chim lắng nghe phần phổ âm riêng của chúng

The song thrush broadcasts in the mid-range.
Chim hoét (thrush) quảng bá ở khoảng giữa của dải tần

The wood pigeon's calls are somewhat lower.
tiếng kêu của bồ câu rừng (wood pigeon) thấp hơn một chút

Smaller birds, like the firecrest, use the higher frequencies.
những loài chim nhỏ hơn như chim tải cúc (firecrest) sử dụng tần số cao hơn.

These spring-time messages from male birds not only say ''This is my patch'',
Thông điệp mùa xuân từ chim đực không chỉ muốn nói "Đây là vùng đất của tôi"

they also say to passing females ''Why don't you come and join me?''
chúng còn muốn nói với các con cái bay ngang qua đây Sao không đến và tham gia cùng anh?

Robins have now extended their usual songs to carry this additional message.
Chim sẻ robin đã mở rộng tiếng hót thông thường của chúng để bổ sung thêm các thông điệp mới

The male chaffinch has done the same.
Chim mai hoa đực cũng làm như vậy

He may sing his song over 500,000 times in a season.
Nó có thể hót lên giai điệu của nó hơn 500.000 lần trong một mùa

By late spring, migrants have arrived from southern Europe and Africa,
Cuối mùa xuân, những loài di cư đến từ nam Âu và châu Phi,

and are adding their voices to the chorus.
sẽ bổ sung tiếng hót của chúng cho dàn hợp xướng

A wood warbler.
Một con chim chích rừng (wood warbler)

A pied flycatcher.
Một con chim đớp ruồi (pied flycatcher)

And a redstart.
Và một con chim đuôi đỏ (redstart)

His mate, like many, will be impressed by the originality and complexity of his song.
Bạn đời của nó, như nhiều con khác sẽ rất ấn tượng bởi sự độc đáo và phức tạp trong giai điệu của nó

The male sedge warbler can produce fifty different notes and never sings the same song twice.
Chim chích sậy đực có thể tạo ra 50 nốt khác nhau và không bao giờ sử dụng hai lần cùng một bài ca (sedge warbler)

He's like a jazz singer, continually improvising,
Nó như một ca sĩ nhạc jazz liên tục có cảm hứng

and different males develop different singing styles.
Những con đực khác nhau có phong cách hót khác nhau

And this is perhaps the most lyrical of all European songsters.
Và đây có lẽ là tiếng hót mê ly nhất trong số tất cả các ca sĩ châu Âu.

A nightingale.
Một con chim sơn ca (nightingale)

He may have three hundred different love songs in his repertoire.
Nó có thể có tới 300 giai điệu trữ tình khác nhau trong các tiết mục của nó

And he will sing for a mate all through the night.
Nó có thể thức trắng đêm chỉ để hát cho bạn tình

What bird has the most elaborate,
Con chim nào có tiếng hót trau chuốt nhất

the most complex, the most beautiful song in the world?
phức tạp nhất, và giai điệu đẹp nhất trên thế giới?

I guess there are lots of contenders, but this bird must be one of them,
Tôi đoán sẽ có rất nhiều đề cử nhưng con chim này phải là một trong số đó

the superb lyrebird of southern Australia.
Chim cầm điểu ở miền nam Australia (superb lyrebird)

He clears a space in the forest to serve as his concert platform.
Nó dọn cả một khoảng trống trong rừng làm sân khấu hòa nhạc

To persuade females to come close and admire his plumes,
Để quyến rũ các con cái đến gần chiêm ngưỡng chùm lông của nó

he sings the most complex song he can.
nó cất tiếng hót với những giai điệu phức tạp nhất mà nó có thể

And he does that by copying the songs of all the other birds he hears around him,
Nó thực hiện bằng cách nhại lại giai điệu của mọi loài chim mà nó nghe được quanh đây

such as the kookaburra.
chẳng hạn như chim bói cá Úc (kookaburra)

It's a very convincing impersonation.
Đó là một kẻ đóng thế rất có sức thuyết phục

Even the original is fooled.
Ngay cả loài bị nhại cũng bị nó lừa

He can imitate the calls of at least twenty different species.
Nó có thể bắt chước tiếng hót của ít nhất 20 loài chim khác nhau

He also, in his attempt to out-sing his rivals, incorporates others sounds in the forest.
Nó cũng tìm mọi cách để hót lấn át tiếng đối thủ và kết hợp cả các âm thanh khác trong rừng

That was a camera shutter.
Đó là tiếng đóng mở ống kính máy ảnh

And again.
Thêm một lần nữa

And now a camera with a motor drive.
Và bây giờ là tiếng một camera có mô tơ điều chỉnh

And that's a car alarm.
Và đây là tiếng báo động trên xe hơi

And now the sounds of foresters and their chain-saws working nearby.
Âm thanh của nghành lâm nghiệp tiếng máy cưa làm việc gần đó

That wonderful performance is only one example of the extent
Màn trình diễn tuyệt vời này chỉ là một vài ví dụ về những nỗ lực

to which male birds will go in order to attract a female.
mà những con chim đực sẽ tiến hành để quyến rũ một con cái

The range and sheer extravagance of their courtship displays can be quite astonishing.
Quy mô, và những nỗ lực cao độ dành cho màn tán tỉnh đôi khi rất dỗi kinh ngạc

The range of relationships between male and female that these displays lead to
Phạm vi các mối liên hệ giữa con đực và con cái thể hiện khi đó...

is also much more varied than you might suppose.
rất đa dạng và cực kỳ phong phú hơn rất nhiều những gì bạn có thể hình dung ra

And it's that, the most crucial stage in the life of any bird,
Đó là giai đoạn cực kỳ quan trọng trong đời sống của mọi loài chim

that we'll be looking at in the next programme.
đó cũng là những gì chúng ta sẽ được xem trong tập phim tiếp theo


Nguồn: MV group Dịch phụ đề: Hoàng Hà (Anabas)

Bạn đang ở chế độ luyện nghe

Hãy tập trung luyện nghe
bằng cách xem phim không phụ đề.

Khi gặp khó khăn hãy bấm dừng lại
hoặc phím tắt space trên bàn phím
để hiển thị đoạn hội thoại
không nghe được. Quá trình này sẽ giúp b nâng
cao kỹ năng nghe 1 cách nhanh chóng.

Chưa có tài khoản, click vào đây để đăng ký

Đăng ký qua cổng Google Đăng ký qua cổng Facebook

HOẶC TẠO TÀI KHOẢN TRỰC TIẾP

Hide

Error message here!

Error message here!

Quên mật khẩu? Nhập email của bạn vào ô dưới. Hệ thống sẽ gửi mật khẩu mới về email của bạn.

Error message here!

Trở lại đăng nhập

Đóng
giây

188 Học viên
BBC: The Life of Birds -Tập 6
Cuộc sống của loài chim

Tập

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
The Life of Birds là một phim tài liệu của BBC được viết và dẫn truyện bởi David Attenborough, phát sóng lần đầu tiên ở Vương quốc Anh từ ngày 21 Tháng mười 1998. Bộ phim là một nghiên cứu về sự tiến hóa và thói quen của các loài chim, nó là sản phẩm thứ ba trong các bộ phim điều tra nghiên cứu chuyên ngành của Attenborough về cuộc sống trên Trái đất. Mỗi tập trong số mười tập phim 50 phút thảo luận về sự đa dạng rất tuyệt vời của các loài chim trong sự thích nghi vơi thế giới với một khía cạnh khác nhau của cuộc sống hàng ngày của chúng. Bộ phim được sản xuất kết hợp với BBC Worldwide Americas Inc. và PBS. Các điều hành sản xuất là Mike Salisbury và âm nhạc được sáng tác bởi Ian Butcher và Steven Faux. Nó đã giành được một giải thưởng Peabody năm 1999 là sự kết hợp "phim khoa học hoàn hảo với hình ảnh ngoạn mục”

Bình luận (0):

Bạn phải đăng nhập để thực hiện bình luận

Ẩn phụ đề
Bạn đang ở chế độ luyện nghe, Tập trung nghe và ấn pause để xem được đoạn phụ đề muốn kiểm tra